ισλαμικός εκσυγχρονιστικός φονταμενταλισμός

Ο καλός κύριος Olivier Roy δεν άφησε να αιωρείται εν κενώ το ερώτημα μου, αν και εφόσον η οικονομική ανάπτυξη ανοίγει τον δρόμο του εκσυγχρονισμού και της εκκοσμίκευσης των παραδοσιακών κοινωνιών. Έτσι λοιπόν την επομένη κιόλας μέρα στο εξαιρετικό άρθρο του "Το Ισλάμ στην Ευρώπη Σύγκρουση θρησκειών ή σύγκληση θρησκοληψιών", νομίζω πως απαντά ως εξής.
Η διάλυση της παραδοσιακής κουλτούρας και αυθεντίας, που πάνω της στηρίζεται η Ισλαμική θρησκεία γέννησε και θρέφει τον ισλαμικό νέο-φονταμενταλισμό, μία εκκοσμικευμένη θρησκευτική καρικατούρα-θρησκοληψία χωρίς παράδοση, κουλτούρα και μεταφυσική που πρωτίστως απαντά στην εναγώνια αναζήτηση προσωπικής ταυτότητας των απανταχού αποκλήρων και ξεριζωμένων και ουχί σε θεολογικές αναζητήσεις και πνευματικές ανησυχίες (χωρίς να τους μετατρέπει σώνει και καλά σε Ταλιμπάν θα προσέθετα). Και βεβαίως ως διαφαίνεται ο φονταμενταλισμός δεν προχωράει χέρι με χέρι με την καθυστέρηση αλλά με τον εκσυγχρονισμό. Η νέα θρησκεία συρρικνώνεται σε έναν αυστηρό κώδικα ευπρεπούς ένδυσης και συμπεριφοράς, που συνδέει την κοινότητα των πιστών και συνάμα συντάσσει την ατομική διακριτή ταυτότητα του Μουσουλμάνου. Έτσι λοιπόν επισημαίνει πως το κάλυμμα της κεφαλής, που συνοδεύει πολλές μοντέρνες κατά τα άλλα μουσουλμάνες στην Ευρώπη-όπως και στα αστικά κέντρα της Τουρκίας θα προσέθετα- δεν συνάδει με έναν παραδοσιακό τρόπο ζωής, όπως ενδεχομένως των γιαγιάδων τους, απλώς είναι η προμετωπίδα μιας ταυτότητας, που μάλιστα με υπερηφάνια κραυγάζει "veil is beautiful" κατά το "black is beautiful" ή όπως η κυρία παρακάτω δήλωνε στο Λονδίνο "veil is women's liberation".
Γι΄αυτό και θα διαφωνήσω με τον κύριο Αλί Μπαϊράμογλου πως στην Τουρκία η βασική διαχωριστική γραμμή είναι η διαφορετική κουλτούρα και ότι το πρόβλημα είναι πως υπάρχει μια συνεχής ρήξη ανάμεσα στην ελίτ ενός αστικοποιημένου και δυτικοποιημένου κέντρου που έχει δαμάσει τη θρησκεία και σε μια επαρχιακή, παραδοσιακή, θρησκευόμενη ανατολική περιφέρεια. Δυστυχώς για την παραδοσιακή δυτική φιλελεύθερη αντίληψη το πρόβλημα είναι βαθύτερο και πολυπλοκότερο.
ΥΓ. Ο κύριος Roy προσεγγίζει το φαινόμενο της σύγκλισης των φονταμενταλισμών, χριστιανικού-προτεσταντικού και ισλαμικού. Θα επανέλθω λοιπόν εν ευθέτω χρόνω.
4 Comments:
Το ισλαμικό dress-code δίκην υποκουλτούρας (subculture). Μμμμ, καθόλου περίεργο. Υποθέτω ότι στις μουσουλμανικές χώρες θα αντιμετώπιζαν τους μεγαλόσταυρους της Μαντόννα(ς) με την αυτή βδελυγμία που αντιμετωπίζουμε εμείς οι χριστιανοί(;) τη μαντήλα - όταν δεν την φορά η γιαγιά μας. Εν πάση περιπτώσει η μαντήλα και λιγότερο κραυγαλέα είναι από το τοτεμικό body paint π.χ. και λιγότερο μαζοχιστική από το piercing. Πόσο πιο επικίνδυνος μπορεί να είναι ένας φονταμενταλισμός ενδυματολογικής κυρίως τάξης από έναν πολιτικό ηγέτη που, κατά δήλωσή του, συσκέπτεται κατ' ιδίαν με τον Ύψιστο προκειμένου να λάβει την έγκρισή του να βομβαρδίσει τους απίστους;
Φρονώ ότι η μαντίλα στο Αφγανιστάν είναι διαφορετική από τη μαντίλα στα βάθη της Ανατολής και από τη μαντίλα στην Κομοτηνή ή στην Αθήνα σε πολλά (που αφορούν την οικονομία και το βαθμό θρησκοληψίας) αλλά μοιάζουν όλες σε ένα: σηματοδοτούν την υποδεέστερη μοίρα των γυναικών -όσες, νέες, βλέπω στην Αθήνα ακολουθούν σε σαφή απόσταση τους κυρίους τους, φορώντας σφιχτοδεμένες μαντίλες και όχι αυτά τα μοδάτα που φρονώ ότι είναι για τις πολύ λίγες που παίζουν με τα στυλ.
Αγαπητέ Vrennus,ο ισλαμικός και ο χριστιανικός φονταμενταλισμός αμφότεροι καθίστανται επικίνδυνοι στο μέτρο που συνδέονται με επικίνδυνες πολιτικές ατζέντες, ως συ είπας.
Λάμπρο μου, η μοίρα των γυναικών με ή χωρίς μαντήλα είναι σίγουρα διαφορετική παντού, και στην δύση και στην ανατολή και σίγουρα στον φιλελεύθερο δυτικό κόσμο φαντάζει τουλάχιστον για μας τους δυτικούς και κυρίως για τις γυναίκες, ως υποκείμενα ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων όμοιων με των αντρών, πολύ καλύτερη. Αυτό όμως που ήθελα να πω είναι πως σήμερα για πολλές εκατοντάδες χιλιάδες αστικοποιημένες μουσουλμάνες, που ζούν κυρίως στον δυτικό κόσμο αλλά όχι μόνο, σπουδάζουν και δουλεύουν, η μαντήλα σηματοδοτεί πολύ διαφορετικά πράγματα από τη μαντήλα της γιαγιάς τους.Ρίξε μια ματιά κι εδώ
Άψογος η ανάλυση που παρουσιάζεις.
Προσυπογράφω.
Post a Comment
<< Home